Z treningu na wykład

W społeczeństwie dominuje przeświadczenie, że sport i inteligencja nie idą ze sobą w parze. Ślepo podążamy za dawno utartymi stereotypami. Jednak wśród sportowców światowej klasy bez problemu znajdziemy ludzi wykształconych, wybitnie uzdolnionych, posiadających szerokie horyzonty myślowe.

4 grudnia 2011 roku, w wieku 57 lat zmarł Sócrates Brasileiro Sampaio da Souza Vieira de Oliveira, znany jako Socrates. Jest on uważany za jednego z najbardziej uzdolnionych brazylijskich piłkarzy, wybrany przez Międzynarodową Federację Piłki Nożnej do grona stu najlepszych piłkarzy XX wieku. Był zawodnikiem takich klubów jak m.in. Botafogo, Corinthians, Fiorentina, Flamenco czy Santos. Znakiem rozpoznawczym Socratesa były zagranie piętą oraz nieszablonowe podania i łatwość dryblingu. 63 razy zagrał w reprezentacji Brazylii i uczestniczył w dwóch Mundialach. Również jego bracia, Sofokles i Sostenes za sprawą ojca otrzymali imiona po starożytnych greckich myślicielach. W młodości czas wolny pomiędzy treningami poświęcał w szczególności na czytanie dzieł antycznych filozofów, ale również Machiavellego czy Hobbesa. W trakcie zawodowej kariery zdobył tytuł doktora nauk medycznych na Faculdade de Medicina de Ribeirão Preto. Brał udział w demonstracjach przeciwko torturowaniu więźniów politycznych, gdzie zaprzyjaźnił się z późniejszym prezydentem Brazylii, Luizem Inácio Lulą da Silvą. Po zakończeniu kariery sportowej prowadził praktykę lekarską w Ribeirão Preto, pisał felietony o tematyce politycznej.

Ekonomista z La Masii
La Masia, jedna z najlepszych szkółek piłkarskich na świecie oprócz doskonałych piłkarzy znanych ze znakomitych umiejętności technicznych wychowała także Oleguera, solidnego piłkarza wyróżniającego się swoimi poglądami. W barwach Blaugrany rozegrał 127 spotkań, wygrał Ligę Mistrzów i dwukrotnie był Mistrzem Hiszpanii. Do reprezentacji Hiszpanii powołał go Luisa Aragones, jednak zawodnik nie ukrywał swoich nacjonalistycznych poglądów i odmówił gry dla Hiszpanii. Natomiast bardzo chętnie stawiał się na zgrupowaniach reprezentacji Katalonii. Publicznie wypowiadał się wyłącznie po katalońsku. Ukończył ekonomię, w 2006 roku wraz z przyjacielem Roc Casagran wydał książkę pt. „Droga do Itaki”. Poruszył w niej wiele tematów, zaczynając od swoich doświadczeń związanych z wygraniem ligi hiszpańskiej w sezonie 2004/2005, przez represje w czasie dyktatury generała Franco, kończąc na własnych refleksjach i poglądach politycznych. W lutym 2007 roku artykuł Oleguera, w którym domagał się zwolnienia z więzienia Ińakiego de Juana Chaos, członka organizacji terrorystycznej ETA skazanego za śmierć 25 osób, wywołała oburzenie wśród działaczy i trenera Dumy Katalonii. Artykuł pozbawił go także sponsora, firmy Kelme. W 2008 roku przeszedł do Ajaxu Amsterdam, a w 2011 zakończył karierę. Aktualnie jest zaangażowany w politykę.

Intelektualny nokaut
Wśród sportowców intelektualistów, na uwagę zasługują bracia Kliczko, Władimir i Witalij, ukraińscy bokserzy, mistrzowie świata wielu federacji w wadze ciężkiej. Uzyskali tytuł doktora, pierwszy z metodyki treningu, drugi z filozofii. Ukończyli Perejesław Chmielnicki Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny, a studia podyplomowe na Uniwersytecie Kijowskim. Posługują się czterema językami. Starszy z braci, Witalij założył własną partie polityczną, UDAR – Ukraiński Demokratyczny Alians na rzecz Reform. Obaj bracia są zaangażowani w politykę, aktywnie wspierali „Pomarańczową Rewolucję”. Witalij przerwał treningi przed walką z Tomaszem Adamkiem, aby przyłączyć się do protestu przeciwko aresztowaniu Julii Tymoszenko. Bracia są ambasadorami UNESCO, prowadzą także fundację, która ma wspomagać dzieci i młodzież na Ukrainie. Witalij Kliczko zasiadający w parlamencie z ramienia swojej partii, ogłosił, że wystartuje w wyborach prezydenckich na Ukrainie w 2015 roku.

Co na to Polacy?
W Polsce również można znaleźć wykształconych sportowców. Maja Włoszczowska, kolarka górska, wicemistrzyni olimpijska z Pekinu, zdobywczyni wielu medali Mistrzostw Świata i Europy w kolarstwie górskim jest absolwentką Politechniki Wrocławskiej. Ukończyła na niej matematykę finansową. Tomasz Majewski, mistrz olimpijski z Pekinu i Londynu, wicemistrz Świata i Mistrz Europy w pchnięciu kulą ukończył politologię na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Tematem jego pracy magisterskiej była wrocławska Pomarańczowa Alternatywa. Monika Pyrek – trzykrotna medalistka Mistrzostw Świata oraz wicemistrzyni Starego Kontynentu w skoku o tyczce – studiowała w Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku oraz na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Pracę magisterską obroniła na ocenę bardzo dobrą. Natomiast Mariusz Jop – były piłkarz, reprezentant Polski, zawodnik m.in. Widzewa Łódź, Wisły Kraków i FK Moskwa, może pochwalić się ukończeniem Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach.

Stereotypowe myślenie jest często powodem przypisywania sportowcom jedynie uzdolnień fizycznych, pomijając przy tym intelektualne. Nie potrafimy uwierzyć, że połączenie sprawności fizycznej i intelektu jest możliwe. Niesprawiedliwie sprowadzamy wszystkich sportowców do wspólnego mianownika, mając o nich wyobrażenie wysportowanych, mało inteligentnych osiłków. Wręcz przeciwnie, powinniśmy być pełni podziwu dla sportowców, którzy mimo ciężkich i długich treningów potrafili znaleźć czas na zdobywanie wiedzy.
Kinga KWIECIEŃ