Ostatni szlif: Jak czytać zadania maturalne?

Autor grafiki: Wiktoria Łabędzka

Podczas egzaminu, nawet jeśli jesteśmy świetnie do niego przygotowani, towarzyszą nam delikatny stres i pewne obawy. By je przezwyciężyć i prawidłowo odpowiadać na pytania ważne jest odpowiednie podejście do zadań, które zostaną przed nami postawione. Oto kilka przydatnych lifehacków, które na maturze „mogą uratować życie”.

Numer 1: Spokojnie i dokładnie przeczytaj polecenie.

Choć to z pozoru banalna rada, to może ona okazać się bardzo istotna podczas egzaminu. Spójrzmy na przykładowe polecenie, które pojawiło się na jednym z egzaminów maturalnych z historii.

Jest ono relatywnie łatwe, ponieważ zostało oparte w dużej mierze na analizie materiałów źródłowych. Dlaczego jednak może okazać się dość podchwytliwe? Przede wszystkim musimy dokładnie przeanalizować polecenie, żeby nie pominąć żadnego z jego elementów. Żeby nasza odpowiedź była poprawna należy odwołać się do tabeli oraz rysunku satyrycznego. Jeżeli pominiemy jeden z tych elementów nie uzyskamy kompletu punktów. W odpowiedzi należy więc zaznaczyć, jakie zjawisko zostało zaprezentowane na rysunku oraz zaznaczyć, jaka jest korelacja pomiędzy nim, a ukazanymi danymi statystycznymi.

Numer 2: Podkreślaj w tekście najważniejsze informacje.

Otrzymując dość długi tekst źródłowy trudno nam od razu wyłapać wszystkie poruszone w nim wątki. Spójrzmy na przykładowe zadanie, które może pojawić się podczas egzaminu maturalnego z wiedzy o społeczeństwie.

Musimy ustalić, które państwo zostało opisane i wybrać odpowiedni numer na mapie. Analizę takiego zadania możemy zacząć od podpisania państw ich nazwami. W ten sposób będziemy mogli szybko ustalić, które państwa wchodzą w grę jako możliwe odpowiedzi. W drugim kroku powinniśmy przeczytać podane opisy i zaznaczyć w nich najważniejsze informacje, które pozwolą nam wyeliminować nieprawidłowe odpowiedzi. Na przykład analizując Opis A. powinniśmy podkreślić takie słowa jak: „zregionalizowane”, „monarchią”, „król”, „dynastia Burbonów”, „parlament”, „dwuizbowy” oraz „Kongres Deputowanych” i „Senat”. Poprawną odpowiedzią jest w tym przypadku Hiszpania. Jeśli nie jesteśmy pewni czy nasza odpowiedź jest poprawna, to warto zastosować również drogę eliminacji. Przykładowo informacja, że opisywane państwo jest monarchią pozwala nam od razu wyeliminować z odpowiedzi opcje Niemcy oraz Francja.

Numer 3: Szukaj konkretnej informacji.

Podczas egzaminów z języka polskiego oraz języków obcych pojawiają się dłuższe teksty wymagające znalezienia w nich konkretnej informacji. Powinniśmy przeczytać je przynajmniej dwukrotnie. Przed pierwszym czytaniem warto jednak zapoznać się z pytaniami, na które będziemy musieli odpowiedzieć. Jeśli np. podczas egzaminu z angielskiego zostaniemy zapytani: „Co Jane dostała na urodziny od Matta?” i jeszcze przed pierwszy czytaniem tekstu zapoznamy się z tym poleceniem, będziemy wiedzieli, czego w tekście należy szukać. Wtedy, gdy tylko natkniemy się na informację na ten temat wystarczy ją podkreślić. Pozwoli to na sprawdzenie, czy wybrana odpowiedź jest poprawna.  .

Numer 4: Dokładnie analizuj źródła.

Podczas egzaminów z historii oraz wiedzy o społeczeństwie bardzo wiele zadań opartych jest na analizie materiałów źródłowych. Tym powinniśmy poświęcić odpowiednią ilość czasu i dokładnie się z nimi zapoznać. Dlaczego? Ponieważ to często w nich znajdziemy odpowiedzi na zadane nam pytania. Zwrócić uwagę należy również na przypis określający, jakie jest pochodzenie prezentowanego materiału. Jeśli np. w źródle przeczytamy, że tekst pochodzi z książki opisującej walki Polaków w XVIII wieku, będziemy już wiedzieli, do jakiego okresu powinniśmy ograniczyć nasze poszukiwania prawidłowej odpowiedzi.

Numer 5: Najpierw skup się na najłatwiejszych poleceniach.

Egzamin maturalny to również forma swoistej walki z czasem, który pędzie podczas niego nieubłaganie. W związku z tym warto na początku wykonać te zadania, które są dla nas zdecydowanie najłatwiejsze. Później warto wrócić do nich jeszcze pod koniec egzaminu, by zweryfikować, czy nie popełniliśmy błędów np. w prostych obliczeniach oraz czy dobrą odpowiedź zaznaczyliśmy na karcie odpowiedzi. Po wykonaniu najłatwiejszych dla nas zadań pora przejść do tych, które z pozoru są najtrudniejsze. Taki system pracy pozwoli nam szybko wykonać określoną liczbę poleceń, a więcej czasu przeznaczyć na te, które wymagają nieco więcej zastanowienia.

Numer 6: Przygotuj plan ramowy wypracowania w oparciu o jego polecenie.

Pisząc wypracowanie, zwłaszcza podczas egzaminów z historii, wiedzy o społeczeństwie czy historii sztuki, szczególną uwagę należy zwrócić na elementy, które zostały zawarte w poleceniu oraz materiałach źródłowych (jeśli te zostały do niego dołączone). Przed napisaniem wypracowania należy je dokładnie przeanalizować. Gdy już to zrobimy warto również przygotować sobie plan ramowy wypracowania, które zamierzamy napisać. Wynotujmy w brudnopisie elementy, o których zamierzamy wspomnieć. Sprawdźmy, czy np. opisując przyczyny wybuchu I wojny światowej, nie pominęliśmy ważnego zagadnienia. Później, podczas pisania wypracowania, wystarczy kierować się tym, co sobie zaplanowaliśmy. Idźmy krok po kroku.

Numer 7: Spokój jest najważniejszy.

To już ostatnia, może nieco banalna, ale ważna rada. Przede wszystkim podczas egzaminu należy zachować spokój. Jeśli się denerwujesz skup się na rozwiązywaniu zadań, nie myśl o wielu rzeczach dookoła. Weź też kilka głębokich oddechów.  I dokładnie przeczytaj polecenia. Powodzenia!

radziła Aleksandra KONIECZNA